13 kwietnia 2011

Smoleńsk, jakiego nie znacie [Zdjęcia + Wideo]

Nazywane "Brylantową stolicą Rosji", z szeroką paletą zabytków wśród których błyszczy Sobór Zaśnięcia Matki Bożej, bardziej polskie, niż może nam się wydawać, miasto związane z największymi władcami Europy, którą pamiętamy z kart szkolnych podręczników, w końcu jedyne miasto w Rosji, którego nazwa,  od ponad roku elektryzuje polskie życie społeczne i polityczne stając się symbolem - Smoleńsk. Jaki jest?

Jadąc po rosyjskich drogach szukać byśmy musieli napisu Смоленск, bo tak właśnie piszę się Smoleńsk w rosyjskim alfabecie, choć i tak trafilibyśmy do niego bez problemu, gdyż jest ono stolicą obwodu smoleńskiego, położonego ok. 700 km od granicy z Polską. W 2005 roku liczyło ponad 320 tys. mieszkańców, choć dziś już pewnie mniej mając na uwadze wyludnianie się miast rosyjskich, czyli tyle ile np. Katowice - 310 tys. lub Białystok - 285 tys mieszkańców. Ważny węzeł nie tylko drogowy, ale również kolejowy leżący na trasie Warszawa-Moskwa, zatem całkiem możliwe, że będziemy przejeżdżać przez Smoleńsk w naszej drodze do Moskwy - koniecznie wtedy wyjrzyjmy za okno!


Początki miasta Smoleńsk sięgają IX wieku, kiedy to wzdłuż rzeki Dniepr przebiegał niezwykle ważny szlak handlowy, zwany "od Waregów do Greków", dzięki któremu miasto utrzymywało kontakty handlowe nie tylko wzdłuż osi północ - południe, ale także z państwami Europy Zachodniej. Pierwsze wzmianki o Smoleńsku pochodzą już z 863 roku, a samo miasto już od pierwszych wieków swego istnienia było mniej lub bardziej związane z polską kulturą - m.in. w pierwszej połowie XI w. księciem smoleńskim został Wiaczesław, syn wielkiego rosyjskiego władcy Jarosława Mądrego, który zostawił po sobie córkę, późniejszą żone polskiego króla Bolesława Śmiałego. Pod koniec XIV wieku księstwem Smoleńskim władał litewski książę Witold, stryjeczny brat polskiego króla Władysława Jagiełły.

 Smoleńska ulica | Autor: Al Silonov

Rycerze spod Smoleńska walczyli pod Grunwaldem, o czym mówią zapisy w kronice Jana Długosza: "W tej walce rycerze rosyjskiej ziemi Smoleńskiej dzielnie walczyli, stojąc pod swoimi trzema sztandarami, jako jedyni nie uciekli, czym uzyskali wielką sławę. Mimo, że żołnierze jednego pułku zostali brutalnie rozbici, a sztandar został zdeptany, pozostali walcząc z wielką odwagą, jak przystało na rycerzy, zjednoczyli się z oddziałami polskimi i jako jedyni w armii Aleksandra uzyskali tego dnia sławę za odwagę i bohaterstwo w bitwie”. Jedna z najokazalszych ulic w mieście, dawna ulica Królewska, po 1917 przemianowana na ul. Karola Marksa, zawdzięcza swą nazwę Kazimierzowi Jagiellończykowi, który przebywał w Smoleńsku dwa lata i za jego czasów miasto się bardzo rozrosło i unowocześniło - powstały wtedy m.in. dwór królewski lub ogród w centrum miasta. Również inny władcy chętnie odwiedzali to miasto, byli to Aleksander Jagiellończyk, Zygmunt I Stary lub Zygmunt III, który w latach 1611 - 1654 włączył Smoleńsk w granice Rzeczpospolitej - to właśnie wtedy miasto wzbogaciło w ratusz oraz bastion obronny.

Smoleński Kreml | Źr. BP TOP Chorzów www.top.turystyka.pl

Motywem, który możemy znać z podręczników historii jest marsz Napoleona na Moskwę, podczas którego to 16-18 sierpnia 1812 roku w Smoleńsku miała miejsce wielka bitwa, a 19 października miasto zostało wzięte przez polski korpus generała Józefa Poniatowskiego. Wreszcie wiek XX, kiedy to leżący 18 km od Smoleńska las katyński stał się grobem  wielu mieszkańców Smoleńska, represjonowanych za czasów Stalina i polskich oficerów bestialsko rozstrzelanych w 1940 roku. Wiek XXi przynosi nam tragiczną katastrofę polskiego samolotu TU-154 na lotnisku Siewiernyj, czyli "Smoleńsk Północny”, w której to ginie para prezydencka oraz 94 inne osoby. 

Bitwa pod Smoleńskiem |  Peter von Hess
         
Smoleńsk, obok historii, w której często przewijają się śladu Polski, to również wspomniana na początku paleta zabytków i architektury, która jeśli nie oczarować, to na pewno potrafi zachwycić. Majestatycznie nad miastem wznosi się biało-niebieski  Sobór Zaśnięcia Matki Bożej z pozłacanymi kopułami reprezentujący rosyjski barok. Stara część miasta znajduje się na prawym brzegu rzeki Dniestr, a do najciekawszych zabytków zaliczyć możemy cerkwie św. Piotra i Pawła, św. Jana, Michała Archanioła (wszystkie z XII w.), Kreml (przełom XVII i XVII w.) oraz bastion królewski Zygmunta III Wazy z XVII wieku. Już sam dworzec kolejowy, który zobaczymy wysiadając z pociągu potrafi zachwycić swoją zieloną architekturą i wykwintnymi zdobieniami.

 Smoleńskie zabytki w większości są w dobrym stanie | Źr. BP TOP Chorzów www.top.turystyka.pl

A dlaczego miasto nazywane jest "Brylantową stolicą Rosji"? Bo to właśnie tam, na ziemi smoleńskiej, powstała unikalna szkoła „rosyjskiej obróbki” diamentów, która rozsławiła Rosję na całym świecie. W mieście znajduje się przedsiębiorstwo "Kristall" - obecnie największa firma w Europie produkująca diamenty - w której poznać możemy tajniki obróbki tego drogocennego kruszcu.

 Dniepr | Autor: Yakudza

To również w Smoleńsku urodził się generał Grigorij Potiomkin, który dał nazwę słynnemu rosyjskiemu pancernikowi znanemu nam z filmów, kompozytor Michaił Glinka, a w niedalekiej odległości od Smoleńska na świat przyszli Izaak Asimow - zasłużony profesor biochemiki - i Jurij Gagarin - pierwszy człowiek w kosmosie. 

 Smoleńsk jesienią | Źr. BP TOP Chorzów www.top.turystyka.pl

Smoleńsk to również dwa kluby piłkarskie: Iskra i Dniepr Smoleńsk, tablice rejestracyjne mające oznaczenie 67 w prawym górnym rogu nad flagą Rosji i literami RUS, rozwinięty przemysł chemiczny i petrochemiczny (produkcja nawozów sztucznych i mas plastycznych) oraz spożywczy, a przede wszystkim zwykli ludzie, których średnio interesują sprzeczki polskich i rosyjskich władz na temat śledztwa smoleńskiego, polityki i kolejnej tablicy ku czci ofiar.

Mówi się, że "Rosja to nie kraj, to stan umysłu..." czy zdanie to tyczy się również Smoleńska? Oceńcie sami, a tymczasem zapraszam do zobaczenia filmu o tym mieście:



Polecam również:

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz